γρύπας

γρύπας
Μυθολογικό πλάσμα. Πρόκειται για φανταστικό ζώο με κεφάλι και φτερούγες αετού και σώμα λιονταριού ή όμοιο με αετό. Ο γ. ήταν γνωστός στην αρχαία ελληνική μυθολογία με την ονομασία γρυψ και πρωτοεμφανίστηκε στα αιγυπτιακά μνημεία της 12ης δυναστείας στην Κρήτη, στη μεσομινωική εποχή και στις Μυκήνες. Μεταφέρθηκε στη Μεσοποταμία κατά τη δεύτερη χιλιετία από τον βόρειο λαό των Μιτάνι και πήρε σημαντική θέση στην ασσυριακή εικονογραφία. Στην Αίγυπτο ήταν η προσωποποίηση του Ήλιου, πρόμαχος των Φαραώ και φρουρός των τάφων τους. Στην Ελλάδα ήταν το ιερό ζώο του Απόλλωνα, του θεού του Ήλιου και μάλιστα απεικονιζόταν και στο κράνος της Αθηνάς, ενώ ειδικότερα στην Κρήτη συμβόλιζε το βασιλικό αξίωμα, ζωγραφισμένος στις δύο πλευρές του θρόνου του ανακτόρου της Κνωσού. Ονομάζεται επίσης γρύφος. Από τότε που εμφανίστηκε στα μνημεία τέχνης, άρχισαν να δημιουργούνται και οι σχετικοί μύθοι, κυρίως μετά τη διάδοση των αριμασπείων επών του Αριστέα του Προκοννησίου. Παραστάσεις του ζώου υπάρχουν στις πόλεις Τελ Χαλάφ, Ρας Σάμρα, Αρσλάν Τας, Τιλ Μπαρσίμπ, στην Παλαιστίνη, όπου στολίζει το ωραιότατο ελεφαντοστό της Μεγγιντό, και στην Κύπρο. Ο γ. χρησίμευσε επίσης ως θέμα πολλών ορειχάλκινων ελληνικών έργων και απεικονίζεται συχνά στα ετρουσκικά κοσμήματα. Εμφανίστηκε πάλι πολύ αργότερα στη βυζαντινή τέχνη, όπως μαρτυρούν τα πολύτιμα υφαντά του θησαυρού της Σανς. Χρησιμοποιήθηκε στη γλυπτική του Μεσαίωνα (ορείχαλκοι του καθεδρικού ναού της Πίζα, 10ος αι.) και στα ρομαντικά έργα του Αγίου Λαζάρου της Οτέν και στη Σαριτέ σιρ Λουάρ, στην Κομποστέλα. Γρύπας, μυθολογικό ζώο με κεφάλι και φτερούγες αετού και σώμα λιονταριού ή όμοιο με αετό (Μουσείο της Ολυμπίας). O Απόλλωνας πάνω σε έναν γρύπα, σχέδιο σε αττικό αγγείο.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • γρύπας — ο μυθικό τέρας με σώμα λιονταριού και κεφάλι και φτερά αετού …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • γρῦπας — γρύψ griffin masc acc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Άβδηρα — I Αρχαία πόλη της Θράκης, κοντά στις εκβολές του ποταμού Νέστου. Το όνομα Αβδηρίτης στην αρχαιότητα ήταν συνώνυμο με το ανόητος, βλάκας, χωρίς να είναι γνωστό για ποιον ακριβώς λόγο. Παρ’ όλα αυτά, τα Ά. ήταν η πατρίδα των φιλοσόφων Δημοκρίτου,… …   Dictionary of Greek

  • Μυκήνες — I Η σημαντικότερη προϊστορική πόλη της Ελλάδας. Βρίσκεται στον βορειοανατολικό μυχό της αργολικής πεδιάδας και υπήρξε κέντρο ενός από τους μεγαλύτερους προϊστορικούς πολιτισμούς, ο οποίος διήρκεσε από το 1600 έως το 1100 π.Χ. Ιδρυμένη σε σπουδαίο …   Dictionary of Greek

  • ορείχαλκος — Δυαδικό κράμα χαλκού και ψευδάργυρου με περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο έως 50%. Ο βιομηχανικός ο. (περίπου 20 25% σε ψευδάργυρο) έχει χαρακτηριστικό κίτρινο χρώμα, είναι πολύ συμπαγής, λεπτόκοκκος και μπορεί να υποστεί επεξεργασία εν θερμώ και εν… …   Dictionary of Greek

  • χρυσοφύλαξ — ακος, ὁ, ἡ, ΜΑ ως επίθ. αυτός που φυλάγει, που προστατεύει από κλοπή τον χρυσό («τοὺς χρυσοφύλακας γρῡπας», Ηρόδ.) αρχ. 1. το αρσ. ως ουσ. (στους Δελφούς) θησαυροφύλακας, ταμίας 2. φρ. «θύλακος χρυσοφύλαξ» βαλάντιο, θήκη για τη φύλαξη τών… …   Dictionary of Greek

  • Γρύπες — Μυθολογικός λαός. Το όνομά του προερχόταν από το μυθικό πουλί γρύπας (βλ. λ.). Οι Γ. κατοικούσαν βορειότερα από τους Σκύθες. Σύμφωνα με τον μύθο, ήταν οι φύλακες του χρυσού, τον οποίο προσπαθούσαν να προφυλάξουν από τις αρπακτικές βλέψεις των… …   Dictionary of Greek

  • Ελλάδα - Τέχνη (Αρχαιότητα) — ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ Η απαρχή της αρχαίας ελληνικής τέχνης τοποθετείται συνήθως περί το 1100 π.Χ., μετά την κάθοδο των Δωριέων. Μετά την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β’ και την ανάγνωση των πινακίδων των ανακτόρων της Πύλου, των Μυκηνών, των… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο, Αρχαιολογικό Χώρας Τριφυλίας — Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας Τριφυλίας ιδρύθηκε για να στεγάσει τα ευρήματα των εκτεταμένων ανασκαφών στις περιοχές της Τριφυλίας και της Πύλου, και ιδιαίτερα τα ευρήματα από το μυκηναϊκό ανάκτορο που ανασκάφηκε στο λόφο του Εγκλιανού. Στην… …   Dictionary of Greek

  • Μουσείο, Νομισματικό Αθηνών — Χάρη στη συλλογή του από 600.000 νομίσματα, θεωρείται ένα από τα πέντε σπουδαιότερα μουσεία του είδους του στον κόσμο. Ένα μέρος αυτής της πλούσιας συλλογής, μετά από πολύχρονη προετοιμασία, στεγάζεται από τις αρχές του 1999 σε ένα από τα… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”